των Ασημίνα Ηλιοπούλου και Ευγενία Κρητικού
Είναι μάλλον δύσκολο να ξεκινήσεις ένα κείμενο παρουσίασης μιας νέας οργάνωσης της Αριστεράς και ταυτόχρονα να καταφέρεις να μην γίνεις κοινότυπος και γραφικός. Για αυτό τον λόγο και εμείς δεν θα δώσουμε καμία τέτοια υπόσχεση για τις αμέσως επόμενες σελίδες. Αυτό που κυρίως θα προσπαθήσουμε να κάνουμε, είναι να εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους, κατά τη γνώμη μας, αυτή η νέας μας προσπάθεια δεν είναι “ακόμη μια από τα ίδια”, γιατί αξίζει κανείς να την παρακολουθήσει και γιατί όχι, να μπορέσει να δει τον εαυτό του μέσα στις διαδικασίες και τις δράσεις της.
Η σύντομη ιστορία αυτού του κοινού μας εγχειρήματος (δηλαδή της ιδρυτικής συνδιάσκεψης και της δημιουργίας της Αναμέτρησης) είναι πάνω κάτω γνωστή σε όποιον και όποια έχει μια χαλαρή έστω εικόνα των ανακατατάξεων της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς τα τελευταία χρόνια. Η οργάνωση που μόλις γεννήθηκε, είναι για μας αποτέλεσμα κοινών αγώνων, άγχους, ανυπομονησίας και ελπίδας για το μέλλον της Αριστεράς. Είναι πρώτα απ όλα αποτέλεσμα βαθιάς και ουσιαστικής ανασύνθεσης μέσα από κοινές διαδικασίες, ανοικτές επεξεργασίες και σημαντική διάθεση. Και νομίζουμε πως ποτέ από καμία ανασυνθετική διαδικασία δεν μπορεί να λείψει η αγωνία και ο φόβος. Φόβος για το πού θα πάει αυτό που φαίνεται να ξεκινά, τι προοπτικές έχει να πετύχει, θα ταιριάξουμε καλά με τους άλλους, θα μπορέσουμε να εμπνεύσουμε ευρύτερο κόσμο;
Όλα αυτά προφανώς δεν ξεπερνιούνται εν μία νυκτί και ούτε και μπορούμε να πούμε με σιγουριά ακόμη και τώρα πως έχουμε τις απαντήσεις σε όλα. Αυτό που με βεβαιότητα μπορούμε να λέμε τώρα, ένα σχεδόν μήνα μετά την ίδρυσή μας, είναι πως όπου και να μας βγάλει αυτό το ταξίδι στο τέλος του, έχουμε όλα τα εφόδια που χρειαζόμαστε για να το κάνουμε να αξίζει. Και για μας αυτό το ταξίδι θα αξίζει όταν θα έχουμε καταφέρει να συμβάλλουμε σε μια Αριστερά στο ύψος των αναγκών όλων των καταπιεσμένων σήμερα.
Ποιοί, ποιες και ποια είμαστε, λοιπόν. Πρώτα και κύρια, είμαστε μια οργάνωση όλων των ηλικιών. Έχουμε επομένως συντρόφισσες/ους με μνήμες και διδάγματα από νικηφόρες στιγμές στο κίνημα και την αριστερά και την ανάγκη να τις μοιραστούν στην κρίση και γαλουχήθηκαν πολιτικά σε αυτήν με την ανάγκη να ζήσουν έξω από αυτή. Κάποιοι/ες από εμάς έχουν συμμετάσχει σε μαζικά κινήματα, σε νικηφόρους κοινωνικούς και εργατικούς αγώνες, σε εκλογικές αναμετρήσεις – και κάποιοι άλλοι όχι. Οι περισσότεροι έχουν πάρει την, ομολογουμένως δύσκολη για κάθε οργανωμένο άνθρωπο, απόφαση να εγκαταλείψουν μια πολιτική στράτευση όταν αυτή δεν συναντούσε άλλο τα θέλω τους και να προχωρήσουν σε νέα πολιτικά μορφώματα έχοντας επ΄ώμου μόνο την ελπίδα τους ότι το τέλος της πορείας τους δεν έχει ακόμη έρθει. Όλα τα παραπάνω δημιουργούν για μας, μια ισορροπημένη αρμονία, μεταξύ του παλιού και του νέου, της ριζοσπαστικής ορμής αυτού που βγαίνει πρώτη φορά τώρα να αναμετρηθεί, και της ήρεμης δύναμης εκείνης που έχει βιώσει τα σκαμπανεβάσματα του αγώνα και πως “ποτέ καμία νύχτα δεν κράτησε τόσο ώστε να μην ξημερώσει”.
Τί θέλουμε λοιπόν; Να πιστέψει ξανά ο κόσμος ότι μπορεί να ζήσει και αλλιώς. Να επαναπροσδιοριστούν τα όρια του εφικτού για την προοπτική των ζωών μας. Δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμη και οι άνθρωποι του κινήματος πιάνονται να λένε “ καλά όλα, αλλά τι τα θες, δεν είναι κιόλας πως πρόκεται να ζήσουμε και τον σοσιαλισμό όσο ζούμε”. Εμείς επιλέγουμε να μην διαβάζουμε έτσι την εποχή μας αλλά να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε συλλογικά εκείνες τις τομές και τις δυνατότητες στο σήμερα – τα υλικά – για τον κόσμο για τον οποίο αγωνιζόμαστε. Καταλογίστε το στην ηλικία μας και τα όσα ακόμη δεν έχουμε ζήσει. Ας έχει. Νομίζουμε όμως πως σε τέτοιες σκληρές και άγριες εποχές, όπως αυτές που ζούμε, οι κοινωνίες είτε θα γίνουν πιο εσωστρεφείς και θα βυθιστούν στην αδράνεια, είτε θα τραβήξουν το φρένο στο κατήφορο και θα επαναστατήσουν. Εξάλλου όπως λένε και οι στίχοι εκείνων των τραγουδιών (που σταματήσαμε να ακούμε σήμερα) η ζωή είναι είτε μια συνεχής σύγκρουση είτε ένας συνεχής συμβιβασμός. Και ξέρουμε καλά πως ο συμβιβασμός είναι για πολύ κόσμο η κατάσταση σήμερα, και όποιος βιαστεί αυτό να το καταλογίσει στους ίδιους κουνάνοντας αμέσως επιδεικτικά το δάχτυλο, δεν έχει παρακολουθήσει καλά τι συμβαίνει την τελευταία δεκαετία στη χώρα. Αν όμως, αν για λίγο αποφασίσουμε να πιστέψουμε πως οφείλουμε μια μεγάλη ανάσα σε μας τους ίδιους και τις ίδιες για κάθε στιγμή που νιώσαμε πως πνιγόμαστε, πως πάντα υπάρχει εναλλακτική σε αυτό που ζούμε, τότε η εικόνα θα αναστραφεί και η σύγκρουση θα είναι μονόδρομος. Αυτό λοιπόν είναι το πρώτο μας όνειρο και μέλημα μαζί.
Απευθύνουμε ανοιχτή πρόσκληση σε όλον εκείνο τον κόσμο που μπούχτισε από τον συμβιβασμό και θέλει να συμβάλλει στην δημιουργία μιας άλλης προοπτικής. Δεν υποσχόμαστε ότι θα είναι εύκολο και χωρίς απογοητεύσεις. Κανείς αγώνας ποτέ δεν ήταν τόσο όμορφος χωρίς αυτές εξάλλου. Υποσχόμαστε όμως πως σε αυτό που μέρα με τη μέρα χτίζουμε, δεν περισσεύει κανείς και τίποτα.
Και με ποια φυσιογνωμία, λοιπόν; Αναφέρουμε συχνά στα κείμενα και στις ανακοινώσεις μας πως δεν είμαστε αυτοί και αυτές που θα δώσουν έτοιμα εγχειρίδια και απαντήσεις στο χέρι. Δεν τα έχουμε κιόλας όσο/ακόμη και να θέλαμε. Ενδέχεται αυτή η δήλωση να γίνεται και γραφική από ένα σημείο και μετά. Ωστόσο για μας σημαίνει πολλά. Σημαίνει σίγουρα πως δεν είμαστε μια οργάνωση που ξεκινά από το μηδέν. Κουβαλάμε με προσοχή όσα είπαμε και συζητήσαμε και χιλιοαναλύσαμε στα προηγούμενα βήματα των ξεχωριστών πορείων μας ο καθένας. Κυρίως όμως πηγάζει από την ανάγκη να πούμε ειλικρινά και φωναχτά πως δεν γνωρίζουμε τα πάντα. πως ο τρόπος για να νικάς χτίζεται μέσα από τις εμπειρίες και τις γνώσεις όλων μας και αν δεν προσαρμοστεί στο σήμερα θα αποτύχει. Ερχόμαστε λοιπόν σήμερα, έχοντας μάθει από τα λάθη μας και προχωρώντας περήφανα για τα επόμενα, σωστά και λάθη. Προχωράμε έτσι, χτίζοντας την εσωτερική μας δημοκρατία, με συνελεύσεις βάσεις παρούσες, λειτουργικές και αποφασιστικές για το προχώρημα της οργάνωσης. Με διαδικασίες συμμετοχικές και δημιουργικές, καταλαβαίνοντας πως πολλές φορές ο τρόπος που μέχρι τώρα συζητούσαμε τείνει να αποκλείει τονσύγχρονο, εργαζόμενο άνθρωπο παρά να τον προσελκύει. Με θεματικές ομάδες εργασίας για την παραγωγή σύγχρονων επεξεργασιών και δράσεων ανά πεδίο συμμετοχής. Με φρέσκια ματιά και οπτική για την παρουσία μας στο δρόμο, τις συνελεύσεις και τα κινήματα.
Πού στοχεύουμε, επομένως; Οι θέσεις της ιδρυτικής μας συνδιάσκεψης δίνουν μια αναλυτική εικόνα των πεδίων εκείνων που θέλουμε να ανοίξουμε το επόμενο διάστημα και γιατί. Εμείς συνοπτικά θα πούμε τα εξής: θέλουμε να δυναμώσουμε τις δομές εκείνες που αποτελούν τη φωνή του αγωνιζόμενου κόσμου και μέσα από αυτές να προκύψει το σύγχρονο επαναστατικό ρεύμα. Παλεύουμε επομένως για την ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος, μέσα από την ενίσχυση των σωματείων βάσης, τη δημιουργία νέων σε κλάδους όπου δεν υπάρχει συνδικαλιστική κάλυψη μέχρι στιγμής και τον πανελλαδικό συντονισμό των παραπάνω. Αναγνωρίζουμε το εργατικό ως το πεδίο εκείνο στο οποίο θα βιώσουμε στο μέλλον τις σκληρότερες μεταρρυθμίσεις και αγωνιζόμαστε για μια εργατική τάξη ενοποιημένη στην βάση των ταξικών συμφερόντων της, ενισχυμένη με νέα μέσα πάλης, εμπνέοντας τον κόσμο της με απτές υλικές νίκες και ικανή να απεμπλακεί από την αμυντική της στάση και να περάσει στην επίθεση. Ιεραρχούμε την οργάνωση στις γειτονιές στη βάση της αλληλεγγύης, της αυτοοργάνωσης και της διαθεματικότητας. Οι γειτονιές έχουν αποδείξει την τελευταία δεκαετία της κρίσης ότι μπορούν να αποτελέσουν εκείνα τα κύτταρα αγώνα, που μπορούν να εμπλέξουν ευρύτερα κόσμο με ένα πολύ πιο άμεσο τρόπο. Η περίοδος που ακολουθεί θα χρειαστεί στέκια και συνελευσεις γειτονιάς μαζικά και ενεργά, κοντά στους ανθρώπους που βιώνουν και θα βιώσουν την ακρίβεια με τον χειρότερο τρόπο και θα χρειαστούν χέρι στήριξης και ελπίδας μαζί. Στις θέσεις μας επιδιώκουμε να ιεραρχήσουμε αρκετά τα κινήματα. Πιστεύουμε πως η εποχή μας είναι η εποχή της πολλαπλότητας των κινημάτων και της διαθεματικότητας αυτών. Κινήματα που έχουν μακρά ιστορία και άλλα που επιδιώκουν δειλά, και όχι πάντα τόσο πλειοψηφικά τα πρώτα τους βήματα. Κάποια από αυτά έχουν μια σταθερή και νικηφόρα πορεία όπως το φεμινιστικό ενώ άλλα χρειάζονται επειγόντως να βρουν τρόπο να εκφραστούν συντονισμένα και όχι αποσπασματικά όπως το περιβαλλοντικό.
Εμείς φιλοδοξούμε, πέραν φυσικά από την ενεργή συμμετοχή μας σε αυτά, να μπορέσουμε να συμβάλλουμε στη δημιουργία εκείνου του τρόπου με τον οποίου θα μπορούν όλα τα επιμέρους κινήματα να συντονιστούν και να εκφραστούν χωρίς μεσάζοντες. Να παράξουν τα ίδια τα αιτήματα για τις ανάγκες του σήμερα. Δεν επιδιώκουμε με κανένα τρόπο να εκπροσωπήσουμε κάποιο από αυτά. Θέλουμε και ελπίζουμε να μπορέσουμε να τα τροφοδοτήσουμε και να μας τροφοδοτήσουν με ιδέες και εργαλεία και να αποτελούν τους οδοδείκτες μας για τον σχεδιασμό της πολιτικής μας.
Αντί επιλόγου: για το τέλος δεν έχουμε να πούμε πολλά. Αν κάτι μόνο θα θέλαμε να απαντήσουμε είναι εκείνο το “ναι, αλλά πόσες ακόμη ανακατατάξεις;”. Εμείς απαντάμε όσες χρειαστούν και για όσο θα αγωνιζόμαστε. Η ίδρυσή μας δεν αποτελεί το τέλος της διαδρομής μας αλλά την αρχή. Υπερασπιζόμαστε ως θέση αρχής την πάλη για μια ενωμένηριζοσπαστική αριστερά και δηλώνουμε ανοιχτές και ανοιχτοί να προχωρήσουμε μαζί με όποιον το συμμερίζεται. Γιατί για μας κάθε προσπάθεια που επιδιώκει να χτίσει εκ νέου την αριστερά στο ύψος των σημερινών αναγκών, επιλέγοντας να δει τις μεγάλες συγκλίσεις και όχι τις μικρές αποκλίσεις, δεν είναι μια ακόμη ανακατάταξη, είναι ελπίδα για το μέλλον. Όσες λοιπόν φορές θα χρειαστεί, θα αποχαιρετήσουμε το παλιό με νοσταλγία, θα πιστέψουμε στο καινούργιο με ειλικρίνεια και θα ελπίζουμε πως πάντα θα υπάρχει και επόμενο καράβι στην θάλασσα των αγώνων μας.
Η Ασημίνα Ηλιοπούλου και η Ευγενία Κρητικού είναι μέλη του Πανελλαδικού Συμβουλίου της Αναμέτρησης. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό RednBlack
