Εμπόριο "προσόντων": Μια αθέατη πλευρά της κατάντιας της εκπαίδευσης - Αναμέτρηση - οργάνωση για μια νέα κομμουνιστική αριστερά

Τα δημόσια σχολεία, τα πανεπιστήμια, τα υπόλοιπα κέντρα εκπαίδευσης, ενώ γίνονται συνεχείς εξαγγελίες για ‘’καινοτομίες’’, για “αναβάθμιση”, για ‘’αξιολόγησή’’ τους κ.λπ., φαίνεται να υποβαθμίζονται, να εγκαταλείπονται προς όφελος της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Γιατί; Οι λόγοι είναι πολλοί και δύσκολο να αναλυθούν όλοι στο μέτρο που τους αναλογεί. Οι ίδιες οι καινοτομίες, η αξιολόγηση κ.λπ. που με τόσο δικαστικό μένος επιχειρεί να επιβάλει η υπουργός παιδείας είναι κάποιοι από αυτούς τους λόγους. Άλλοι λόγοι αφορούν τη γενικότερη συγκρότηση της κοινωνίας και τον ρόλο της εκπαίδευσης σε αυτήν, τα αδιέξοδα γονιών, παιδιών και εκπαιδευτικών, την οικονομική τους κατάσταση, την υποχρηματοδότηση της παιδείας, την παράλληλη αύξηση της αστυνόμευσής της και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό.

Σε αυτό το μικρό κείμενο επιχειρούμε να φωτίσουμε όμως και μια πιο σκοτεινή πλευρά αυτής της κατάντιας, όχι τόσο γνωστή στην ευρύτερη κοινωνία, ούτε καν σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Μιλάμε για το εμπόριο “προσόντων” ή “δεξιοτήτων” με την έννοια ενός ολόκληρου μηχανισμού στον οποίο εμπλέκονται πανεπιστήμια , κέντρα δια βίου μάθησης και επιμόρφωσης (με την απόλυτη κάλυψη και αναγνώριση του υπ. παιδείας), πολιτικοί παράγοντες που στήριξαν εξαρχής και στηρίζουν ακόμα αυτό το σκάνδαλο, καθώς και οι ίδιοι/ες οι εκπαιδευτικοί που εξωθούνται να γίνουν “πελάτες” αυτού του συστήματος.

Ας αρχίσουμε φωτίζοντας μια πολύ σημαντική πτυχή αυτού του εμπορικού μηχανισμού: το εμπόριο “ειδίκευσης”, “επιμόρφωσης”, “μεταπτυχιακών” και “σεμιναρίων” στην ειδική εκπαίδευση. Μιλάμε για τους/τις εκπαιδευτικούς που καλούνται να διδάξουν είτε σε ειδικά σχολεία είτε ως εκπαιδευτικοί παράλληλης στήριξης ή σε τμήματα ένταξης για παιδιά που έχουν διάφορες διαγνώσεις από αντίστοιχα κέντρα είτε στα ίδια αυτά τα κέντρα (ΚΕΔΑΣΥ). Τι ειδίκευση λαμβάνουν λοιπόν ,με το αζημίωτο των “παρόχων” βεβαίως, για να κάνουν αυτή την τόσο σημαντική δουλειά; Μια τεράστια πλειοψηφία απλά “παρακολουθεί” τα διαδικτυακά σεμινάρια “400 ωρών” τα οποία συνίστανται στην πραγματικότητα στο εξής: μερικά pdf που έχουν γράψει διάφοροι/ες καθηγητές/τριες ή απλά οι φοιτητές/τριές τους σχεδόν κενά περιεχομένου που κανείς/μια/ένα δε διαβάζει, αφού εν τέλει το μόνο που ζητείται από τους/τις επιμορφούμενους/ες είναι να συμπληρώσουν 9-10 τεστ πολλαπλής επιλογής (online) των οποίων οι απαντήσεις είναι γνωστές από πριν!!! Βεβαίως πρέπει να πληρώσουν εκατοντάδες ευρώ ο/η καθένας/μια τους παρόχους ,δηλαδή τα πανεπιστήμια και τα ιδιωτικά μαγαζιά με τα οποία συνεργάζονται για να λάβουν τη βεβαίωση-πιστοποιητικό παρακολούθησης ,το οποίο θα καταθέσουν για να μπουν στο σύστημα της ειδικής εκπαίδευσης και να διδάσκουν μετά τα παιδιά ως “ειδικοί”. Κάποιοι/ες για να έχουν ακόμα καλύτερη σειρά και να μπορούν και να διοριστούν στην ειδική εκπαίδευση μπαίνουν σε έναν άλλο εμπορικό μηχανισμό παροχής χαρτιών (μεταπτυχιακών αυτή τη φορά) που ελέγχεται εν πολλοίς από ιδιωτικά και δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου. Και πάλι διαδικτυακά (ασύγχρονα εννοείται) δηλαδή με προκάτ υλικό βίντεο-pdf που κάποτε έφτιαξαν αυτά τα πανεπιστήμια και πάλι με πολύ αμφίβολες μεθόδους και αποτελέσματα ,αλλά με πολύ μεγαλύτερες τιμές που φτάνουν τα χιλιάδες ευρώ για τους πελάτες-εκπαιδευτικούς.

Το εμπορικό πάρτι συνεχίζεται και με άλλου είδους σεμινάρια με διάφορους πομπώδεις τίτλους πχ “σχολικής ψυχολογίας”, “διαπολιτισμικής εκπαίδευσης”, “σεξουαλικής αγωγής” όλα στο ίδιο μοτίβο, κενολογίας, έτοιμων απαντήσεων κλπ. Και βέβαια -τι νομίζατε θα το έχαναν;- ξεκίνησαν και σεμινάρια για μέντορες και συντονιστές και τις άλλες καινοτομίες της Κεραμέως. Δεν λείπουν βέβαια από το πάρτι και άλλα προσόντα που μοιράζουν διάφορα ιδιωτικά κέντρα, όπως τα πιστοποιητικά για ξένες γλώσσες. Είχατε ακούσει ότι παίρνεις lower ή proficiensy σε 2 μέρες(!!!) χωρίς να πολυξέρεις αγγλικά, πάλι με ψιλοέτοιμα θέματα και βοήθεια από τους εξεταστές ,αρκεί να έχεις πληρώσει; Η αγορά χαρτιών, πτυχίων, πιστοποιητικών περιλαμβάνει και πολλά άλλα. Ας αναφέρουμε ένα τελευταίο παράδειγμα: την παιδαγωγική επάρκεια με ελάχιστες ώρες παρουσίας σε τάξη για ειδικότητες που δεν την παρέχει το πτυχίο τους. Αλλά, αν το ψάξουμε ,και στις σχολές που “την παρέχει το πτυχίο”, στις περιβόητες καθηγητικές σχολές και πάλι η παρουσία των μαθημάτων παιδαγωγικής και διδακτικής είναι από ανύπαρκτη έως περιορισμένη σε θεωρητική κενολογία.

Για να συνοψίσουμε, το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι οι εκπαιδευτικοί να φαίνονται ‘’υπερμορφωμένοι’’ με διάφορα προσόντα και δεξιότητες ,ενώ ουσιαστικά και πρακτικά υποτιμάται η πανεπιστημιακή τους εκπαίδευση και απαξιώνονται τα πτυχία τους.

Και βέβαια όλα αυτά τα κέντρα μέσα κι έξω από τα πανεπιστήμια πλουτίζουν με ραγδαίο ρυθμό. Ας αναφέρουμε μόνο ότι οι εκπαιδευτικοί που μπήκαν στους νεότερους πίνακες ειδικής αγωγής το 2022, υπερτετραπλασιάστηκαν ή και υπερπενταπλασιάστηκαν σε όλες τις ειδικότητες ,πράγμα που σημαίνει ότι το ίδιο έγινε στην αντίστοιχη αγορά μεταπτυχιακών και σεμιναρίων.

Γιατί όμως οι εκπαιδευτικοί εγκλωβίζονται σ’ αυτόν τον μηχανισμό αγοράς προσόντων; Ο ΣΥΡΙΖΑ με το νέο σύστημα διορισμών μόνιμων και προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών που εισήγαγε το 2018 ευθύνεται κατά μεγάλο μέρος για αυτό το πάρτι εμπορίου χαρτιών. Το σύστημα του “προσοντολογίου” έριξε όλο το βάρος από την προϋπηρεσία και το πρώτο πτυχίο, στα υπόλοιπα πιστοποιημένα ‘’ προσόντα’’, με αποτέλεσμα όλοι/ες οι εκπαιδευτικοί να τρέχουν να μαζέψουν χαρτιά για να πλασαριστούν καλύτερα στην σειρά των πινάκων προσλήψεων-διορισμών του ΑΣΕΠ. Το σύστημα συνέχισε αυτούσιο η σημερινή κυβέρνηση, και το μόνο που διαφαίνεται στον ορίζοντα ως αλλαγή είναι το άνοιγμα επιπλέον της αγοράς “φροντιστηρίων για δεξιότητες” λόγω της εισαγωγής νέου γραπτού ΑΣΕΠ (σαν συμπλήρωμα ή προαπαιτούμενο του προσοντολογίου) με εξέταση στις “δεξιότητες” (και όχι στα γνωστικά). Να σημειώσουμε εδώ ότι οι περιβόητες “δεξιότητες” προσφέρονται αυτή τη στιγμή και από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στους/στις υπηρετούντες/σες εκπαιδευτικούς με τα γνωστά και μη εξαιρετέα ηλεκτρονικά τεστ πολλαπλής επιλογής με πασιφανείς απαντήσεις που ο μέσος άνθρωπος απαντά χωρίς καν να έχει διαβάσει κάτι από το “υλικό” (pdf και βίντεο) που έχουν δημιουργήσει και πάλι τα γνωστά ιδιωτικά κέντρα με το αζημίωτο βεβαίως που προέρχεται απευθείας αυτή τη φορά από σπατάλη κρατικού χρήματος.

Και επειδή η αγορά βλέπει πάντα μπροστά, αυτό που ξεκίνησε σε απίστευτο βαθμό για τους/τις αναπληρωτές/τριες, αφορά πλέον (και μέσω αξιολόγησης αλλά και με άλλους τρόπους) και τους/τις μόνιμους/ες εκπαιδευτικούς (ήδη πολύ έντονο σε διευθυντές/ντριες και υποδιευθυντές/ντριες) προκειμένου να “επιμορφωθούν” και να αξιολογηθούν καλύτερα.

Προσπαθήσαμε σε αυτό το σύντομο κείμενο να αναδείξουμε αυτό το εμπόριο χαρτιών που, κατά τη γνώμη μας , παίζει σημαντικό ρόλο στην υποβάθμιση της εκπαίδευσης και αποδεικνύει πόσο έωλο και προσχηματικό είναι το αφήγημα των κυβερνώντων για την αριστεία, όταν κεντρική τους επιλογή είναι η εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης. Πιστεύουμε ότι ήρθε η ώρα να ξεσκεπαστεί αυτή η απάτη και να αγωνιστούμε απέναντι στην απαξίωση των πτυχίων, στη λογική ότι οι ικανότητες υπάρχουν μόνο όταν είναι πιστοποιημένες, στην είσοδο της αγοράς στην εκπαίδευση που πλουτίζει από αυτή τη ραγδαία αναπτυσσόμενη κερδοσκοπική δραστηριότητα. Εις βάρος πάντα των παιδιών και των οικογενειών τους, αλλά και των ίδιων των εκπαιδευτικών.

Κλαδική Συνέλευση Βάσης Εκπαίδευσης

Ενδεικτικές Πηγές