Οδηγός για διαδηλώσεις

Τι φέρνω μαζί μου

Άνετα ρούχα και παπούτσια.
Νερό, ταυτοποιητικό έγγραφο, μάσκα και ένα πακέτο χαρτομάντηλα.
Για κάθε ενδεχόμενο, αν έχω αντιόξινο διάλυμα (malox*/riopan) σε σπρέι ή/και φυσιολογικά δάκρυα/ορό, το φέρνω.

* To malox διαλύεται σε νερό με αναλογία 2 προς 1.

Πως κινούμαι στην διαδήλωση

Επιλέγω να κατέβω οργανωμένα με κάποιο μπλοκ (σωματείο, πολιτική οργάνωση, συνέλευση γειτονιάς κοκ). Ενημερώνομαι για το σημείο συνάντησης και την διαδρομή.
Συμμετέχω στις αλυσίδες αν αυτό κάνει το μπλοκ συνολικά. Φροντίζω όμως να μην εγκλωβιστούν άτομα σε σημείο έκθετο στην αστυνομική βία.
Αν υπάρξει αστυνομική βία, δεν απομακρυνόμαστε μόνες/οι μας από το πλήθος. Δεν σπρώχνουμε και δεν τρέχουμε – παρακινούμε τους γύρω μας να παραμείνουν ψύχραιμοι.
Δεν πανικοβαλόμαστε σε περίπτωση ρίψης δακρυγόνων ή κρότου-λάμψης.
Αναζητούμε το μπλοκ μας ή δίνουμε ραντεβού σε μικρές ομάδες (4-5 άτομα) σε περίπτωση που χαθούμε.
Έχουμε σχεδιάσει από πριν την διαδορμή απομάκρυνσης μας από την διαδήλώση μαζί με άλλους/ες (συλλογικότητα ή παρέα)

Έπεσε δακρυγόνο, τι κάνω;

Αν έχουμε μάσκα, τη φοράμε μόλις δούμε τις δυνάμεις καταστολής να κάνουν το ίδιο.
Αν αισθανόμαστε καλά, κοιτάμε γύρω μας για άτομα που δυσκολεύονται να αναπνεύσουν ή πανικοβάλλονται, ώστε να μην αποκοπούν από το σώμα της πορείας και βρεθούν σε κίνδυνο/
Το δακρυγόνο δρα 20″ – 60″ μετά τη ρίψη και τα συμπτώματα διαρκούν 10-30 λεπτά αφού απομακρυνθούμε σε καθαρό αέρα.
Αν δεν μπορούμε να δούμε ή να αναπνεύσουμε, ζητάμε βοήθεια, πιανόμαστε από ένα κοντινό άτομο και ζητάμε να μας απομακρύνουν.
Καλύπτουμε στόμα και μύτη με καθαρό ύφασμα (π.χ. εσωτερικό μπλούζας).
Αν έχουμε τσούξιμο ή κάψιμο σε μάτια, μύτη ή στόμα, χρησιμοποιούμε το αντιόξινο διάλυμα (με καλά κλειστά μάτια). Σκουπίζουμε με καθαρό μαντήλι πριν τα ανοίξουμε. Δεν καταπίνουμε το διάλυμα. Ξεπλένουμε με νερό το στόμα, κάνουμε γαργάρες και φτύνουμε.
Δεν πιάνουμε φιάλες δακρυγόνων με γυμνά χέρια.
Αφού απομακρυνθούμε, ξεπλένουμε τα μάτια με φυσιολογικό ορό, τεχνητά δάκρυα ή μπόλικο τρεχούμενο νερό.
Μετά την πορεία, πλένουμε πολύ καλά με σαπούνι όλα τα εκτεθειμένα σημεία (χέρια, λαιμό, πρόσωπο) και αλλάζουμε ρούχα.

Βλέπω αστυνομική βία. Τι κάνω;

Σε περίπτωση που παραβρεθείς σε σύλληψη ή κακοποίηση διαδηλωτή/τριας, φρόντισε να πληροφορηθείς τα στοιχεία τους (αρκεί το ονοματεπώνυμο!) και να ενημερώσεις τους οικείους ή το δικηγόρο τους σχετικά με την ώρα, τον τόπο και τα περιστατικά του επεισοδίου. Εάν έχεις τη δυνατότητα χρησιμοποίησε το κινητό σου τηλέφωνο για να τραβήξεις βίντεο το περιστατικό της σύλληψης.

Εξακρίβωση στοιχείων

Μπορεί να σε σταματήσουν αστυνομικοί με στολή ή με πολιτικά, οπουδήποτε και να ζητήσουν να εξακριβώσουν τα στοιχεία σου. Από τον αστυνομικό με πολιτικά, απαίτησε την επίδειξη ταυτότητας. Κατόπιν επίδειξε ταυτότητα ή διαβατήριο. Από τη στιγμή που έχεις το σχετικό έγγραφο, δεν έχεις υποχρέωση να τον ακολουθήσεις στο τμήμα.

Η σωματική έρευνα είναι παράνομη σε κάθε περίπτωση που κάποιος δε θεωρείται ύποπτος για διάπραξη αυτόφωρου κακουργήματος ή πλημμελήματος. Εάν ο αστυνομικός την επιβάλλει, απαίτησε να μάθεις τους λόγους καθώς και τα στοιχεία αυτού που τη διεξάγει.

Σε περίπτωση προσαγωγής στο Α.Τ., παρότι έχεις τα απαραίτητα έγγραφα:

Ζήτα να μάθεις την αιτία της προσαγωγής σου.
Δήλωσε στους αστυνομικούς ότι παρανομούν, παραβιάζουν τα ατομικά σου δικαιώματα.
Ζήτα τα ονόματα των αστυνομικών που σε συλλαμβάνουν, ώστε να γνωρίζεις ποιους θα καταγγείλεις για παράνομη σύλληψη και παράνομη κατακράτηση (ακόμη και αν τελικώς δεν το κάνεις).

Σύλληψη

Α. ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΛΛΗΨΗ KAI ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ:

Απαίτησε να μάθεις για ποιο συγκεκριμένα αδίκημα σε συλλαμβάνουν και αρνήσου ότι διέπραξες την οποιαδήποτε παράνομη πράξη.
Φρόντισε να μην απαντήσεις σε καμία ερώτηση των αστυνομικών, ούτε καν να εμπλακείς σε «φιλική κουβεντούλα». Οτιδήποτε πεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον σου ή εναντίον άλλων. Ενημέρωσε τους/τις άλλους συλληφθέντες/είσες για τα δικαιώματά τους, σε περίπτωση που δεν τα γνωρίζουν. Διαμόρφωσε κατά το δυνατόν ατμόσφαιρα αλληλεγγύης και συλλογικής διεκδίκησης των δικαιωμάτων σας.

Β. ΣΤΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ:

Φρόντισε να ενημερωθείς αν κατηγορείσαι για κάτι ή αν πρόκειται για απλή προσαγωγή. Σε κάθε περίπτωση ΑΠΑΙΤΗΣΕ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ με δικηγόρο. Στην περίπτωση της προσαγωγής, πίεσε για την άμεση απελευθέρωσή σου, επαναλαμβάνοντας πως κρατείσαι παράνομα.
Σε περίπτωση σύλληψης και απαγγελίας κατηγοριών, κεντρική συμβουλή που πρέπει να διέπει όλη σου τη στάση είναι η σιωπή σε οποιαδήποτε προσπάθεια των αστυνομικών να σε προσεγγίσουν. Δεν απαντάς σε άλλες ερωτήσεις, πέραν των στοιχείων ταυτότητας (π.χ. ούτε καν αν έχεις αδέρφια, πού εργάζεσαι κ.λπ.) και μέχρι να έρθει δικηγόρος δεν υπογράφεις τίποτα παρά μόνο αρνείσαι τις κατηγορίες. Απαίτησε την επικοινωνία σου με συνήγορο. Αρνήσου να απολογηθείς προανακριτικά χωρίς δικηγόρο.
Η αστυνομία οφείλει να σε οδηγήσει το συντομότερο δυνατό στον εισαγγελέα, σε κάθε περίπτωση εντός 24 ωρών. Αν παρέλθει ένα 24ωρο από τη σύλληψή σου χωρίς να έχεις οδηγηθεί στον εισαγγελέα, απαίτησε να αφεθείς ελεύθερος/η, ακόμη και αν σου έχουν αποδοθεί κατηγορίες.

Βασικά δικαιώματα στο αστυνομικό τμήμα:

Έχεις δικαίωμα να ζητήσεις το έντυπο με τα δικαιώματά σου στη μητρική σου γλώσσα.
Έχεις δικαίωμα να κάνεις ένα επιτυχημένο τηλεφώνημα. Επειδή στην πράξη το δικαίωμα αυτό καταστρατηγείται από την αστυνομία, απαίτησε επίμονα την άμεση τηλεφωνική επικοινωνία με τους οικείους σου καθώς και με δικηγόρο.
Μπορούν να σου αφαιρέσουν όλα τα κινητά αντικείμενα (π.χ. ρολόι, κινητό, χρήματα, κλειδιά). Έχεις δικαίωμα να απαιτήσεις τη σύνταξη σχετικού καταλόγου. Παράδωσε το κινητό μόνο αφού αφαιρέσεις την κάρτα και σε κάθε περίπτωση απενεργοποίησέ το.
Αν είσαι γυναίκα, απαίτησε να σου γίνει σωματική έρευνα από γυναίκα αστυνομικό. Οποιαδήποτε παρουσία προσώπου άλλου από αυτού που διενεργεί τη σωματική έρευνα είναι παράνομη.
Αν έχεις τραυματιστεί, απαίτησε: Την άμεση μεταφορά σου σε νοσοκομείο, ακόμη και στην περίπτωση φαινομενικά ελαφρού τραυματισμού.

Αξίζει να τονιστεί το εξής: πράξεις των κρατικών οργάνων που παραβιάζουν την σωματική ακεραιότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια (ξυλοδαρμοί, ξεγυμνώματα κοκ.), πρέπει να καταγγέλλονται, να δημοσιοποιούνται και αντιμετωπίζονται ως βασανιστήρια.

Πληροφορίες από ΣΒ Θεσσαλονίκης και Ομάδα Νομικής Βοήθειας