Από το απόγευμα της Κυριακής o ουρανός της Αττικής κρύφτηκε ξανά πίσω από ένα τεράστιο μαύρο σύννεφο καπνού από τη μεγάλη πυρκαγιά που ξεκίνησε από το Βαρνάβα της βορειοανατολικής Αττικής και τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές έχει εξελιχθεί σε ένα πύρινο μέτωπο περί των 40 χιλιομέτρων που έχει φτάσει μέχρι πυκνοκατοικημένες περιοχές των βορείων προαστίων. Η πυρκαγιά μαίνεται ανεξέλεγκτη έχοντας καταστρέψει στο πέρασμά της τεράστιες δασικές εκτάσεις και κατοικίες, ενώ έχουν γίνει εκτεταμένες εκκενώσεις οικισμών.
Εδώ και κοντά 20 χρόνια (ήδη από το 2007) η πολιτική επιλογή επίλυσης των πυρκαγιών από την πολιτική ηγεσία είναι κατ’ ουσίαν η φωτιά να κάψει ό,τι μπορεί να καεί, περιουσίες να γίνουν στάχτη και το βασικότερο οι ανθρώπινες ζωές είναι ένα αριθμός απωλειών στα δελτία ενημέρωσης. Η υποτίμηση της ίδιας της ανθρώπινης ζωής και του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε και δημιουργούμε είναι πολιτική επιλογή και δεν είναι ανικανότητα. Είναι μία πολιτική επιλογή με σκληρά νεοφιλελεύθερα χαρακτηριστικά και η οποία στα χρόνια των μνημονίων και μετέπειτα έγινε ακόμη πιο αυταρχική και ανάλγητη. Σήμερα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη απλώς υλοποιεί το manual που έχει δημιουργηθεί για τις πυρκαγιές την καλοκαιρινή περίοδο. Ωστόσο, αυτή τη φορά η κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο, με τη φωτιά να απειλεί ακόμα και πυκνοκατοικημένα προάστια της Αττικής. Για εμάς όλες οι εκτάσεις πρασίνου και όλες οι ζωές είναι το ίδιο, για την κυβέρνηση όμως αυτο δεν ισχύει. Όπως είδαμε για ακόμη ένα καλοκαίρι όλα επιλύονται με την αστυνομία, τις αλλεπάλληλες ειδοποιήσεις εκκένωσης και τις δυνάμεις καταστολής. Κι όλα αυτά γιατί για ακόμη μία φορά η κυβέρνηση έχει προτεραιότητα αποκλειστικά τις στρατιωτικές δαπάνες και την ενίσχυση των δυνάμεων καταστολής και αυτό κοστίζει ζωές.
Παρακολουθώντας, λοιπόν, τις εικόνες της απόλυτης καταστροφής, καθώς αναμένουμε με αγωνία τα νέα από τους φίλους, γνωστούς και συγγενείς που βρίσκονται σε ετοιμότητα να εγκαταλείψουν τις εστίες τους ή μαθαίνουμε ότι οι εστίες τους χάθηκαν, η οργή για το επαναλαμβανόμενο έγκλημα μας κατακλύζει. Την ίδια περίοδο από το 2021 μέχρι σήμερα, παρακολουθούμε το ίδιο ακριβώς έργο: Μεγάλες πυρκαγιές ξεσπάνε σε διάφορα σημεία της χώρας και η κυβέρνηση εμφανίζεται για μία ακόμη φορά “επιχειρησιακά έτοιμη” και “πρόθυμη”, πλην όμως, για λόγους που δεν βαρύνουν την ίδια, τελικά “ανήμπορη”. Το 2021 ήταν η Βόρεια Εύβοια, το 2022 η βορειοανατολική Αττική όπως και σήμερα, το 2023 η δυτική και νοτιοανατολική Αττική και η Ρόδος. Το έργο που βλέπουμε αλλάζει σκηνικό αλλά έχει πάντοτε την ίδια εξοργιστική πλοκή.
Έτσι για άλλη μία φορά γινόμαστε θεατές μιας πυροσβεστικής απόλυτα υποστελεχωμένης, με μέσα που εξακολουθούν να είναι εντελώς πενιχρά παρά τις μεγάλες καταστροφές των προηγούμενων ετών, η οποία μαζί με τις εθελοντικές ομάδες, τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες στους δήμους και τους κατοίκους δίνουν μεγάλη μάχη, ενώ το περίφημο «επιτελικό κράτος» οχυρώνεται επικοινωνιακά πίσω από την αποτροπή της απώλειας ανθρώπινων ζωών. Για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό τα μηνύματα του 112 και οι εκκενώσεις οικισμών είναι πάντα το μέτρο της επιτυχίας στη διαχείριση των πυρκαγιών, ενώ η καταστροφή του περιβάλλοντος, η απώλεια πολύτιμου ειδικά για την Αττική δασικού αποθέματος, ο θάνατος και ο εκτοπισμός ζώων και η καταστροφή εστιών των κατοίκων αντιμετωπίζονται ως ήσσονες απώλειες. Για όλη αυτή την καταστροφή πάντα θα υπάρχει ένα αίτιο πέρα και έξω από τη σφαίρα ευθύνης της κυβέρνησης. Άλλοτε θα είναι οι ισχυροί άνεμοι, άλλοτε οι παρατεταμένοι καύσωνες και η κλιματική κρίση, άλλοτε οι εμπρησμοί, άλλοτε δήθεν πρωτοφανή φαινόμενα όπως η “κηλίδωση’ και η λίστα με τα άλλοθι φαίνεται να μην έχει τέλος.
Παρά τα επικοινωνιακά τεχνάσματα, τα ερωτήματα είναι υπαρκτά και αμείλικτα. Πώς μια εστία φωτιάς έφτασε να εξελιχθεί σε μέτωπο άνω των 30 χιλιομέτρων; Γιατί σε ένα τόσο τεράστιο μέτωπο τις πρώτες κρίσιμες ώρες επιχειρούσαν σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της ηγεσίας της πυροσβεστικής μόλις 400 πυροσβέστες και τελικά συνολικά μόλις 700; Είναι αρκετή η προσθήκη μερικών δεκάδων “δασοκομάντος” για τους οποίους τόσο επαίρεται η κυβέρνηση για την αποτελεσματική προστασία όσων δασών μας έχουν απομείνει; Η περιβόητη ευρωπαϊκή βοήθεια γιατί άργησε τόσο πολύ να έρθει; Ένα ακόμη πολιτικό ερώτημα είναι τι απαντήσαμε στην μεγαλοσύνη των Παλαιστινίων αδελφών μας που δήλωσαν την πρόθεση να βοηθήσουν με την κατάσβεση.
Την ίδια στιγμή που γράφουμε αυτές τις γραμμές, ήδη δυστυχώς μετράμε και την πρώτη απώλεια ανθρώπινης ζωής, μιας γυναίκας μετανάστριας από τη Μολδαβία που εγκλωβίστηκε στο χώρο εργασίας της στα Βριλήσσια. Οι ανθρωπινες ζωές δεν είναι αριθμοί “ατυχημάτων” και παράπλευρες απώλειες αλλά η βασική αιτία για να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε.
Όπως έχουμε ξαναγράψει, το συνεχές των καταστροφών που παρακολουθούμε επαναλαμβανόμενα και σε ανησυχητική ένταση τα τελευταία χρόνια δεν είναι μονοσήμαντα ούτε απλά μια εγκληματική ενέργεια ούτε μία φυσική καταστροφή. Είναι κυρίως το αποτέλεσμα της σχεδόν ανύπαρκτης πρόληψης και επόπτευσης που έχει ανατεθεί σε λίγους, κακοπληρωμένους και εποχικούς πυροσβέστες, χωρίς επαρκή συντήρηση δρόμων και υποδομών, της έλλειψης συντονισμού των επιμέρους υπηρεσιών, της σκανδαλώδους διαχείρισης των λιγοστών εναέριων μέσων. Είναι το αποτέλεσμα του γεγονότος ότι καμία κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν επένδυσε προσπάθεια και χρήμα στην πρόληψη και στη συγκρότηση ενός αποτελεσματικού, δημόσιου μοντέλου δασοπροστασίας, παρά τις αλλεπάλληλες διαμαρτυρίες και υπομνήσεις από πλευράς του πυροσβεστικού σώματος.
Να μην επιτρέψουμε να ζήσουμε άλλο καλοκαίρι κάτω από μαυρισμένους ουρανούς, αναπνέοντας στάχτες, με την αγωνία των ζωών και του περιβάλλοντος. Να μην αφήσουμε κανέναν μόνο και καμία μόνη απέναντι στην καταστροφή. Να οργανώσουμε την αλληλεγγύη στους/ις πληγέντες/είσες. Να ορθώσουμε συλλογικά λόγο και αντιστάσεις και να δώσουμε τη μάχη που πια γίνεται αναγκαία με όρους επιβίωσης. Τη μάχη ενάντια στις πολιτικές των επιχειρηματικών συμφερόντων και της καταστροφής του περιβάλλοντος, στις πολιτικές που διαχειρίζονται τους πυροσβέστες ως αναλώσιμους, που το καλοκαίρι τους βαφτίζουν “ήρωες” και λίγους μήνες μετά τους καταστέλλουν, στις πολιτικές που αδιαφορούν για τις ζωές μας. Να δώσουμε τη μάχη ενάντια στη διαμόρφωση ενός αβίωτου πλαισίου που μας επιφυλάσσει ατέλειωτους καύσωνες, ξηρασίες, πλημμύρες και ούτε σπιθαμή ζωτικού πρασίνου για τις απαραίτητες ζωτικές ανάσες. Οι υπεύθυνοι να αναλάβουν πια τις ευθύνες τους. Να τους αναγκάσουμε να το κάνουν.
Σημεία συλλογής ειδών πρώτης ανάγκης για τους πυρόπληκτους (η λίστα θα ανανεώνεται):
https://www.facebook.com/tomirmigi
https://www.facebook.com/share/p/31fckT4mnsgNMrcv/
https://www.facebook.com/share/p/F1jV91LCwvtqeL3z/