Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές (πρωί Τετάρτης, 4 Αυγούστου) ολόκληρη η Αττική έχει σκεπαστεί από ένα μαύρο σύννεφο καπνού από την μεγάλη φωτιά της Βαρυμπόμπης. Μέχρι στιγμής, η πυρκαγιά μαίνεται ανεξέλεγκτη καταστρέφοντας δασικές εκτάσεις, ζώα και κατοικίες, οδηγώντας σε εκτεταμένες εκκενώσεις οικισμών. Μαζί με την Βαρυμπόμπη, έχουν παραδοθεί στις φλόγες και άλλες περιοχές σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Η Μεσσηνία, η Λακωνία, η Εύβοια, η Κως, η Ρόδος, λίγες μέρες πριν η Αχαΐα και η Φθιώτιδα, στις αρχές του καλοκαιριού τα Γεράνεια Όρη. Είναι μια μαύρη μέρα, ενός μαύρου καλοκαιριού που η συνειδητοποίηση της κλιματικής κρίσης συμβαίνει με βίαιο τρόπο.
Οι πολίτες είναι παραδομένοι από την μία σε έναν από τους χειρότερους παρατεταμενους καύσωνες όλων των εποχών και από την άλλη στην βαθιά επιχειρησιακή και πολιτική ανεπάρκεια της Κυβέρνησης να υπηρετήσει ένα στοιχειώδες πλάνο που βάζει τους ανθρώπους και το περιβάλλον στο επίκεντρο.
Το καλοκαίρι, δεν είναι πια το ίδιο. Ο κόσμος παρακολουθεί με μουδιασμένο βλέμμα στην τηλεόραση την κλιματική κρίση να προελαύνει στην Ευρώπη και την Ελλάδα, τις διακοπές ρεύματος, την επικινδυνότητα των εισπνεόμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, την ανυπαρξία πυροσβεστικών δυνάμεων, την πλήρη απόσυρση του κράτους από τις βασικές του ευθύνες. Ειδικά τα πιο λαϊκά και εργατικά στρώματα, είναι εγκλωβισμένα σε μια πρωτόγνωρα επίπονη καθημερινότητα, που διαρκεί πολύ περισσότερο από ότι στο παρελθόν. Δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε και γνωρίζουμε πως τα χειρότερα ακόμη δεν έχουν έρθει.
Ξέρουμε ότι δεν αρκεί να λέμε πόσο άσχημη είναι η κατάσταση. Όμως δεν χωρά πλέον εφησυχασμός. Όταν καίγονται αστικές περιοχές με μηδενικούς ανέμους και σε περίοδο καύσωνα ο οποίος έχει ανακοινωθεί εδώ και εβδομάδες, κάποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη.
Σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές, διαμορφώνονται κάποια άμεσα καθήκοντα και αιτήματα:
- Να προστατευτούν οι ζωές των ανθρώπων και των ζώων. Να εκκενωθεί άμεσα η Αμυγδαλέζα και να μην κινδυνεύσουν οι πρόσφυγες/ισσες. Να στηριχθούν άμεσα, με διαφάνεια και μακροπρόθεσμα οι οικογένειες των πυρόπληκτων ώστε να έχουν κατάλυμα και καλυμμένες ανάγκες.
- Να σταματήσουν οι πυρκαγιές με όσο δυνατόν λιγότερες καμένες εκτάσεις δάσους και κτίσματα. Ενίσχυση, στήριξη των ηρώων πυροσβεστών και καλύτερος συντονισμός από τη μεριά των αρχών. Επαγρύπνηση και ετοιμότητα για άλλες περιοχές της χώρας. Άμεση αξιοποίηση των υποδομών της τοπικής αυτοδιοίκησης και των εθελοντικών τμημάτων με τρόπο ουσιαστικό και ασφαλή.
- Απόλυτη και χωρίς αστερίσκους προστασία των καμένων δασικών εκτάσεων μέχρι να επανέλθει το δάσος. Άμεση εκκίνηση μελετών και έργων για την αποκατάσταση περιοχών και ειδικά παρεμβάσεις για την αντιπλημμυρική προστασία.
- Αλλαγή του μοντέλου δασοπροστασίας με επίκεντρο στην πρόληψη, τη στελέχωση των υπηρεσιών και τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Άρση της μεταφοράς της δασοπυρόσβεσης από τη δασική υπηρεσία στην πυροσβεστική, και συγκρότηση ενιαίου φορέα δασοπροστασίας. Γενναία χρηματοδότηση για την προστασία του περιβάλλοντος, αποκατάσταση του προϋπολογισμού για τα Δασαρχεία και μεταφορά πόρων από την αστυνομία και τους εξοπλισμούς καταστολής. Επαρκής έρευνα, μελέτη και προετοιμασία για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στις πόλεις και την ύπαιθρο.
Κανένας μόνος και καμία μόνη αυτές τις ώρες. Η ενότητα στην δράση μπορεί να φέρει αποτελέσματα.
Να λογαριαστούμε με εκείνους που αντί να αγοράζουν καινούργια πυροσβεστικά αεροσκάφη, μισθώνουν πτητικά μέσα με πολλαπλάσιο κόστος για το δημόσιο με αποτέλεσμα οι καμένες εκτάσεις να έχουν αυξηθεί μόλις σε ένα χρόνο κατά περίπου 65%.
Να λογαριαστούμε με την πολιτική εξουσία που από τα 17.7 εκατ. ευρώ που ζητούσαν τα δασαρχεία της χώρας για έργα αντιπυρικής θωράκισης, εκείνη πίστωσε μόλις 1.7 εκατ. για όλη την χώρα ενώ το 14% των πυροσβεστικών οχημάτων είναι παρκαρισμένο περιμένοντας την κυβέρνηση να εγκρίνει κονδύλια για τις επισκευές τους.
Να λογαριαστούμε με όσους μέσω του Εθνικού Μηχανισμού Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων (Ν.4662/2020) παραχωρούν ακόμη περισσότερους τομείς πυρασφάλειας και δασοπροστασίας σε επιχειρηματικούς ομίλους.
Να λογαριαστούμε με τους κάθε λογής αναπτυξιακούς νόμους οι οποίοι στο πράσινο βλέπουν “επιχειρηματικές δυνατότητες” και τις τοπικές κοινωνίες ως “βαρίδια”
Να λογαριαστούμε με όσους κρατούν τους πυροσβέστες απλήρωτους και τους μεταχειρίζονται σαν αναλώσιμους.
Η κλιματική κρίση δεν είναι φυσικό φαινόμενο, άλλα συνέπεια πολιτικών επιλογών. Η κλιματική δικαιοσύνη είναι η μάχη της γενιάς μας
Να αντιπαρατεθούμε όμως και με την μεγάλη εικόνα. Η «κρίση των κρίσεων», η περιβαλλοντική-κλιματική κρίση του πλανήτη είναι παρούσα και εξαιρετικά απειλητική. Πλέον δεν κουβεντιάζουμε το πως θα μοιάζει το μέλλον μας, άλλα το αν θα έχουμε μέλλον.
Καμία πολιτική δεν μπορεί να προστατεύσει ούτε τον άνθρωπο ούτε το περιβάλλον, αν δεν έρθει σε αποφασιστική σύγκρουση με το υπάρχον οικονομικό σύστημα και δεν ανοίξει τον δρόμο για μία στρατηγική αλλαγή του σημερινού μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης.
Επιδιώκουμε το φετινό καλοκαίρι να είναι το τελευταίο που θα επικρατεί ο θυμός μπροστά σε τέτοια φαινόμενα. Από Σεπτέμβρη, με οργανωμένο τρόπο και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, θα δώσουμε την μάχη για ένα βιώσιμο μέλλον με κλιματική δικαιοσύνη.
