Συναγωνιστές/τριες, αγωνιζόμενοι/ες των κινημάτων και της Αριστεράς,
Με το κείμενο αυτό, θέλουμε να καταθέσουμε εκ νέου, δημόσια, την πρότασή μας για μια ενωτική ριζοσπαστική παρέμβαση στις προσεχείς ευρωεκλογές, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών και τις έντονες διεργασίες στις αριστερές συλλογικότητες. Αντλώντας έμπνευση από το κίνημα της σπουδάζουσας νεολαίας και του δημοσίου πανεπιστημίου που υψώνει ανάστημα απέναντι στην κυβερνητική πολιτική, πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή για να αναζητήσουμε έναν εναλλακτικό ανατρεπτικό δρόμο απέναντι στον αυταρχικό νεοφιλελευθερισμό.
Ως οργάνωση καταθέσαμε τον Δεκέμβριο του 2023, την πρόταση μας για μια αριστερή εναλλακτική στις ευρωεκλογές του 2024 και για μια επόμενη μέρα για την Αριστερά. Καλέσαμε σε πρώτο χρόνο τον κόσμο του αγώνα να σκεφτεί τι μπορεί και πρέπει να αλλάξει στη λειτουργία της μαχόμενης αριστεράς, στα προτάγματά και τις ανησυχίες της. Βασική μας διαπίστωση είναι ότι η αριστερή πολιτική μοιάζει δυστυχώς για μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας ανεπίκαιρη και μη εφικτή. Η πρόταση μας παρουσιάστηκε πιο ολοκληρωμένα στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στα μέσα Δεκέμβρη στην Νομική, με τη σημαντική συνεισφορά και εισήγηση συντρόφων/ίσσων που βρίσκονται εκτός της οργάνωσης μας αλλα συμμερίζονται τις ανησυχίες μας αλλά και συμμετοχή πολλών συλλογικοτήτων της Αριστεράς.
Στον απόηχο των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών αλλαγών, η ανάγκη για μια συνεκτική και ριζοσπαστική αριστερή απάντηση δεν ήταν ποτέ πιο εμφανής. Η επιθετική νεοφιλελεύθερη ατζέντα της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας έχει επιδεινώσει τις κοινωνικές ανισότητες, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για μια νέα πολιτική συγκρότηση που θα έχει τις ρίζες της στα συμφέροντα των λαϊκών τάξεων και τις μάχες των κοινωνικών κινημάτων.
Όμως δεν αρκεί να επαναλαμβάνουμε τα παραπάνω. Η ήττα και εν συνεχεία η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ, που αντανακλά τη χρεοκοπία μιας στρατηγικής που υποσχέθηκε φιλολαϊκή διαχείριση χωρίς ρήξη και απέτυχε παταγωδώς, σηματοδοτεί μια κρίσιμη καμπή. Απαιτείται μια βαθιά επανεκτίμηση της αριστερής στρατηγικής, η οποία θα υπερβαίνει τον κυβερνητισμό και θα δίνει προτεραιότητα στην οργάνωση της βάσης, την αντίσταση και την διαμόρφωση ενός εναλλακτικού κοινωνικού οράματος. Αυτό συνεπάγεται όχι μόνο την εναντίωση σε συντηρητικές πολιτικές αλλά και τη διατύπωση ενός προγράμματος με προσανατολισμό προς το μέλλον που θα αντιμετωπίζει τις πολύπλευρες κρίσεις της εποχής μας οικοδομώντας τις αναγκαιες πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες για μια επιτυχημένη μάχη με το κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του.
Επιπλέον, θέλουμε να αναδείξουμε τέσσερα βασικά σημεία που οφείλουν να καθορίσουν την παρέμβαση των αριστερών δυνάμεων το επόμενο διάστημα:
Πρώτον, χρειάζεται να κατανοηθεί σε βάθος η νέα περίοδος που βρισκόμαστε τα τελευταία χρόνια, να μελετηθούν οι κοινωνικοοικονομικοί μετασχηματισμοί και ο τρόπος που έχουν επηρεάσει τον ταξικό συσχετισμό. Η επανάληψη της ίδιας ρητορικής με τα πρώτα μνημονιακά χρόνια, αποτυγχάνει να ευθυγραμμιστεί με την τρέχουσα πραγματικότητα, ένα μάθημα που προκύπτει ξεκάθαρα από τα πρόσφατα εκλογικά αποτελέσματα.
Κατ΄επέκταση, δεύτερον, πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τους «χαμένους» και τους «κερδισμένους» της νέας κατάστασης. Να αναγνωρίσουμε τον σχηματισμό ενός κοινωνικού συνασπισμού γύρω από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, ο οποίος και την στηρίζει πολιτικά αλλά και απολαμβάνει οφέλη από τις πολιτικές της. Η αντίθεση στον Μητσοτάκη δεν είναι καθολική και η αδυναμία διεύρυνσης της δεν μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά στις αδυναμίες των αντιπάλων του ή στην ομοιομορφία των μέσων ενημέρωσης. Σημαντικά τμήματα του κεφαλαίου και συγκεκριμένες μερίδες επιχειρηματιών κλάδων, ενισχύονται, ενώ άλλα κοινωνικά στρώματα καταβαραθρώνονται.
Για τον λόγο αυτό, η Αριστερά οφείλει, τρίτον, να «βουτήξει» εκ νέου στο κοινωνικό ζήτημα, στον πυρήνα του προτάγματός της. Σε μια νέα εποχή που οξύνονται οι ανισότητες, μια ανατρεπτική πρόταση δε μπορεί παρά να περιστραφεί γύρω από την αναδιανομή και την κοινωνική ισότητα, την ανατροπή των πολιτικών λιτότητας αλλά και την καθημερινή πρακτική αμφισβήτηση της δομής της παραγωγής –εργατική ιεραρχία, επιλογές και προτεραιότητες της παραγωγής– και φυσικά αποτελεσματική ανατροπή της αυξανόμενης εκμετάλλευσης. Πυρήνας της είναι οι ανάγκες και οι προσδοκίες εκείνων που πετιούνται στο περιθώριο από την υφιστάμενη πολιτική.
Φυσικά, η εστίαση στο κοινωνικό ζήτημα δεν αρκεί να εξαγγέλεται αλλά αποκτά σημασία όταν μετουσιώνεται, τέταρτον, σε μια μαζική, ενωτική και αποφασιστική παρέμβαση για την ισχυροποίηση και αντεπίθεση του λαϊκού κινήματος. Η αναγκαιότητα της Αριστεράς, περνά πρώτα και κύρια από τον πρωτοπόρο ρόλο της στους κοινωνικούς αγώνες και τη συμβολή της στην επίτευξη κατακτήσεων υπέρ των εργαζομένων και της νεολαίας. Ωστόσο, δεν αρκεί η γενική αναφορά στους αγώνες. Πέρα από το να συμμετέχει οργανικά στους αγώνες αυτούς, η αριστερά πρέπει να είναι σε θέση να προτείνει ένα συνολικό σκεπτικό για τη σύνθεση των αγώνων αυτών και την αναγωγή τους σε κεντρικά πολιτικά επίδικα που αλλάζουν πραγματικά τον συσχετισμό δύναμης προς όφελος των υποτελών.
Πάνω σε αυτή τη βάση θεμελιώνεται και η πρωτοβουλία μας για ένα αριστερό-ριζοσπαστικό ψηφοδέλτιο για τις ευρωεκλογές του 2024. Είναι ένα κάλεσμα για την ενοποίηση των διαφορετικών κινημάτων και δυνάμεων της Αριστεράς σε έναν κοινό αγώνα ενάντια στις αντιδημοκρατικές και αντιλαϊκές πολιτικές που διαιωνίζονται τόσο από τις εθνικές κυβερνήσεις όσο και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η πρωτοβουλία αυτή επιδιώκει να υπερβεί τις αποτυχίες του παρελθόντος, θέτοντας τις βάσεις για μια νέα μέρα για την αριστερά και το κίνημα, που θα δίνει προτεραιότητα στο περιεχόμενο, τη φυσιογνωμία και τη μεθοδολογία μιας σύγχρονης αριστερής εναλλακτικής λύσης έναντι της μετωπικής πολιτικής στη βάση αποκλεισμών ή προεκλογικών συγκολλήσεων.
Κεντρικό σημείο είναι η αναγνώριση των αλληλένδετων κρίσεων που αντιμετωπίζουμε — από τη διάβρωση των εργασιακών δικαιωμάτων και την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών μέχρι την κλιματική κατάρρευση και την άνοδο του αυταρχισμού. Αυτές οι προκλήσεις καθιστούν αναγκαία μια στόχευση όχι μόνο αντιπολιτευτική αλλά και οραματική, προσφέροντας συγκεκριμένες προτάσεις αγώνα για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής του κόσμου της εργασίας, την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών και τις κρατικοποιήσεις ιδιωτικοποιημενων κλάδων, την περιβαλλοντική δικαιοσύνη, τα δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών, τα φεμινιστικά αιτήματα και τον διεθνή αγώνα για την ειρήνη και τη δικαιοσύνη. Πρόκειται για κομβικά ζητήματά περιεχόμενου που θεωρούμε σημαντικο να αναδειχθούν μέσα στη μάχη των ευρωεκλογών.
Ο στόχος δεν είναι απλώς η άπαξ έκφραση της κοινωνικής δυσαρέσκειας δια μέσου των εκλογών αλλά η οικοδόμηση εδώ και τώρα εκείνων των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών που θα καταστήσουν ικανές τις λαϊκές τάξεις να επηρεάσουν τον συσχετισμό δύναμης σε ένα οικοδόμημα, όπως το ευρωπαϊκό, που από τη μια φαίνεται άπιαστο και από την άλλη καθορίζει δραματικά τις ζωές μας. Με αυτόν τον τρόπο, πρέπει να αγκαλιάσουμε την αναζήτηση της λύσης χωρίς να απορρίψουμε τα πολύτιμα διδάγματα του παρελθόντος, σφυρηλατώντας μια ενωμένη, ριζοσπαστική αριστερά που μπορεί να προσφέρει μια αξιόπιστη, ζωντανή εναλλακτική λύση στην κυρίαρχη πολιτική του σήμερα.
Με αυτό το σκεπτικό, επιδιώκουμε και ένα κατέβασμα με σαφές στίγμα και τοποθέτηση υπέρ ενός σχεδίου ρήξης. Θεωρούμε ότι οι Ευρωεκλογές αποτελούν το πεδίο ανάδειξης των κεντρικών κατευθύνσεων της ΕΕ και του πως αυτές πλήττουν τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, τα δικαιώματα, το περιβάλλον. Το να περιγράψουμε μία δική μας αντιπαραθετική πρόταση, ορίζει λοιπόν και τα πεδία σύγκρουσης με τις Ευρωπαϊκες πολιτικές και κρατάει ανοιχτή τη συζήτηση για την ρήξη, απέναντι στο κυρίαρχο αφήγημα της μη ύπαρξης εναλλακτικής.
Πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά και η διάθεσή μας είναι σαφής: Να προωθήσουμε μια ευρεία, περιεκτική συζήτηση εντός της Αριστεράς, απαλλαγμένη από προαπαιτούμενα και αποκλεισμούς αλλά και ασυμβίβαστη στην αναγνώριση των λαθών και των ορίων των υφιστάμενων σχηματισμών, συμπεριλαμβανομένης και της ίδιας μας της οργάνωσης. Για αυτόν τον λόγο επιλέξαμε να περιγράψουμε και θεωρούμε κρίσιμη μια μεθοδολογία που θα υπερβαίνει τα υπάρχοντα μορφώματα, αλλά και τις λογικές συγκόλλησής τους και προσπαθήσαμε να προτείνουμε μία μεθοδολογία, που θα εμπλέξει οργανικά τον μαχόμενο κόσμο της αριστεράς και των κινημάτων. Καταθέτουμε δημόσια και με ειλικρίνεια μια σαφή πρόταση για μια νέα, ενωτική και ριζοσπαστική, με σύγχρονη φυσιογνωμία και δημοκρατική συγκρότηση, προσπάθεια με πρώτο στόχο τις ευρωεκλογές του Ιούνη. Εκτιμούμε ότι υπάρχει η ανάγκη αλλά και η δυνατότητα, οι ριζοσπαστικές αριστερές δυνάμεις που στοχεύουν στην αναμέτρηση με τις αντιλαϊκές πολιτικές των τελευταίων δεκαετιών, να αποτελέσουν έναν ελπιδοφόρο πόλο αντίστασης. Καλούμε το σύνολο των δυνάμεων που βρισκόμαστε σε μια ενεργή συζήτηση τους τελευταίους μήνες, να τοποθετηθούν συγκεκριμένα και δημόσια για τις προθέσεις τους, μέσα σε ανοιχτές και συντροφικές διαδικασίες διαλόγου.
Σε αυτή την προσπάθεια, ο καθένας/καθεμία είναι πολύτιμος/η. Δεν επιδιώκουμε να επιβληθούμε. Θέλουμε να καλέσουμε άμεσα, συγκροτημένα και ανοικτά τον κόσμο του αγώνα και τα τμήματα της κοινωνίας που εναντιώνονται στις νεοφιλελεύθερες επιλογές που μοιράζονται ίδιες ανησυχίες, που γέμισε το αμφιθέατρο της Νομικής στην Αθήνα στην εκδήλωση του Δεκεμβρίου αλλά και τον κινηματογράφο Studio στις 22/1 και συμμετείχε σε πολλές εκδηλώσεις και συναντήσεις του τελευταίου διαστήματος, να πάρει την υπόθεση αυτή στα χέρια του.
Προτείνουμε μες τον επόμενο μήνα τη διεξαγωγή τοπικών συνελεύσεων ανά τη χώρα, για την δημιουργία πρωτοβουλίας που θα διερευνά τις δυνατότητες και τους στόχους συγκρότησης μιας Εναλλακτικής Λίστας για τις Ευρωεκλογές που θα αποτελέσει την αριστερή έκπληξη σε αυτές. Θα σταθούμε αρωγοί μιας τέτοιας προσπάθειας σε κάθε πόλη και γειτονιά που έχουμε παρουσία, θα είμαστε εκεί για να συζητήσουμε και να σχεδιάσουμε από κοινού, αλλά δεν θα επιδιώξουμε τον πρώτο και καθοριστικό ρόλο. Θεωρούμε ότι ο κόσμος στον οποίο απευθύνεται αυτό το κάλεσμα μπορεί και πρέπει να συμμετάσχει ισότιμα σε όλη τη διαδρομή αυτής της προσπάθειας, να συζητήσει το πολιτικό πλαίσιο της, να προτείνει τρόπους οργάνωσης, να απαντήσει εάν και εφόσον επιθυμεί να σηκώσει το γάντι της κεντρικής πολιτικής αντιπαράθεσης.
Από τον Δεκέμβρη εώς σήμερα, έχουν συμβεί αρκετά. Κλείνοντας όμως, θέλουμε να χαιρετίσουμε τους μαθητές/τριες, τους φοιτητές/τριες, όσους/ες αγωνίζονται για την δημόσια παιδεία. Είναι εκείνες/οι που έχουν κερδίσει μια πρώτη νίκη στα πανεπιστήμια και μας δείχνουν τον δρόμο, αλλά κυρίαρχα είναι εκείνες/οι που δίνουν απάντηση σε όσους μουρμουρίζουν ασταμάτητα ότι «τίποτα δεν γίνεται γιατί ο συσχετισμός είναι συντριπτικός».
Ριζοσπαστική πολιτική δεν είναι να διαπιστώνεις ότι τα πράγματα δεν είναι καλά, αλλά να προσπαθείς να τα αλλάξεις.
Ο χρόνος είναι τώρα και ο τόπος είναι εδώ.
Αναμέτρηση –Οργάνωση για μια νέα κομμουνιστική Αριστερά