Ο δημόσιος χαρακτήρας του νερού βρίσκεται ξανά σε κίνδυνο. Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα της πολιτικής εκδήλωσης της Αναμέτρησης που πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 21/10 στην Αθήνα. Η εκδήλωση ήρθε ως απάντηση στις ανακοινώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκη στα μέσα Σεπτεμβρίου, για μια σειρά μέτρων που, με πρόσχημα την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, βαθαίνουν τις λογικές αγοράς στη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Τα μέτρα περιλαμβάνουν έναν νέο τρόπο τιμολόγησης του νερού, μέσω μιας νέας ΚΥΑ που ήδη δημοσιεύτηκε και οδηγεί σε μεγάλες αυξήσεις, τις συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ ανά νομό και φαραωνικά έργα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στην Αττική και στα νησιά του Αιγαίου.
Απέναντι την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση του νερού από την ΝΔ, η Αναμέτρηση συγκεντρώσε δυναμικές φωνές από την Ελλάδα και το εξωτερικό για να συζητήσει και να βοηθήσει στην οργάνωση της μεγάλης μάχης για το νερό. Στο ίδιο πάνελ βρέθηκαν ακτιβιστές/στριες της Πρωτοβουλίας για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού, η πρώην Αντιπρόεδρος του ΣτΕ και νυν Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, Μαρία Καραμανώφ, ο Dave Gibney από το ηρωικό και νικηφόρο Right2WaterIreland και μέλη συνελεύσεων από όλη την Ελλάδα.
Η Μαρία Καραμανώφ, αρχικά υποστήριξε ότι τα μέτρα αυτά έρχονται ως συνέχεια της ίδρυσης της ΡΑΑΕΥ, της μετεξέλιξης της ΡΑΕ, της ρυθμιστικής αρχής που ευνόησε τα καρτέλ ενέργειας να θησαυρίσουν, και στην οποία εντάχθηκαν και τα ύδατα. Αποτελούν δε την ξεκάθαρη πρόθεση της κυβέρνησης της ΝΔ να παρακάμψει τις διαδοχικές αποφάσεις του ΣτΕ που προφυλάσσουν το δημόσιο χαρακτήρα του νερού, ανοίγοντας το δρόμο για τη δημιουργία μιας ιδιότυπης αγοράς νερού στην Ελλάδα.
Ο Αλέξανδρος Σαρηβαλάσης, νομικός και δικηγόρος επί χρόνια του κινήματος υπεράσπισης του νερού, παρουσίασε τη νέα ΚΥΑ τιμολόγησης. Εντύπωση προξένησε η εξίσωση που περιλαμβάνεται στην ΚΥΑ, τόσο ακατανόητης και πολυπαραμετρικής ώστε να μπορεί να πειστούμε πέρα από κάθε αμφιβολία ότι θα οδηγήσει σε μεγάλες αυξήσεις τις τιμές του νερού, όπως η αντίστοιχη εξίσωση της ρήτρας αναπροσαρμογής στο ρεύμα. Λόγος έγινε και για τον ΟΔΥΘ, την ΑΕ που θέσπισε η κυβέρνηση για τη διαχείριση των υδάτων στη Θεσσαλία, για την οποία δεν απαγορεύεται η πλήρης λειτουργία της ως ιδιωτική εταιρεία με την είσοδο επενδυτών ακόμη και πλειοψηφικά.
Η Βαγγελιώ Σωτηροπούλου, μέλος της Πρωτοβουλίας για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού, αναφέρθηκε στις συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ που ανοίγουν τον δρόμο για την είσοδο ιδιωτών στη διοίκηση και τις λειτουργίες τους με αποτέλεσματα αυξήσεις στις τιμές και χειροτέρευση της ποιότητας των υπηρεσιών. Το πρόβλημα των ΔΕΥΑ είναι η υποστελέχωσή τους και το υψηλό ενεργειακό κόστος και όχι ο τοπικός χαρακτήρας τους, που συμβαδίζει με τη διαφύλαξη της δημόσιας διαχείρισης του νερού. Απέναντι στην ενίσχυση των λογικών αγοράς και των φαραωνικών έργων για τη δήθεν αντιμετώπιση της λειψυδρίας, παρουσιάστηκαν επίσης μέτρα περιβαλλοντικά και κοινωνικά ωφέλιμα που βασίζονται σε διεπιστημονική προσέγγιση, όντας προσαρμοσμενα στις τοπικές συνθήκες, όπως η μείωση διαρροών, ο εκσυγχρονισμός των δικτύων, το φρένο στην υπερτουριστικοποίηση, η επαναχρησιμοποίηση λυμάτων και η αξιοποίηση του βρόχινου νερού, ενταγμένα σε ένα πλαίσιο αποκλειστικά δημόσιας διαχείρισης.
Πολύ σημαντική ήταν η παρουσία στο πάνελ του David Gibney, ο οποίος περιέγραψε το πώς το κίνημα Right2WaterIreland κατάφερε και ακύρωσε το 2014 τις αυξήσεις στο νερό που επεδίωκαν οι κυβερνήσεις λιτότητας στην Ιρλανδία. Η τοποθέτησή του ήταν μια πολύτιμη μεταφορά εμπειρίας κινηματικής οργάνωσης από τα κάτω και σε συνεργασία με εργατικές και πολιτικές συλλογικότητες. Λόγω και του αγώνα του Right2Water ακόμη και σήμερα δεν υπάρχουν τιμολόγια νερού στην Ιρλανδία και τα έξοδα οποία πληρώνονται μέσω της προοδευτικής φορολόγησης, μια πραγματικά πολύ προοδευτική πολιτική υπέρ των φτωχότερων στρωμάτων.
Τις κύριες τοποθετήσεις έκλεισαν οι παρεμβάσεις του Μανώλη Βαρουξάκη, προέδρου ΤΟΕΒ Αγυιάς – Κολυμβαρίου Χανίων, που ανέδειξε τα προβλήματα του αγροτικού τομέα στην Κρήτη, όπου οι υδατικοί πόροι παρότι σε έλλειψη κατευθύνονται προς εξυπηρέτηση αποκλειστικά του υπερτουρισμού, του Βαγγέλη Γαλανόπουλου, μέλος της Συνέλευσης του χωριού των Σταγιατών, που αφού περιέγραψε τον μαχητικό αγώνα για την προστασία των πηγών του χωριού απέναντι στη διοίκηση Μπέου, τόνισε τη σημασία επανα-οργάνωσης του κινήματος του νερού γιατί η επίθεση είναι τώρα. Τέλος, η Ιωάννα Κούρτοβικ, δικηγόρος και μέλος της Αναμέτρησης, μίλησε εκ μέρους της πρωτοβουλίας «Στο πλευρό των Ρομά», που αγωνίζεται μεταξύ άλλων για την υδροδότηση του οικισμού Σοφό στον Ασπρόπυργο, αναδεικνύοντας το ρατσιστικό αποκλεισμό μιας ολόκληρης κοινωνικής ομάδας από το δημόσιο αγαθό του νερού και πως αυτό είναι από τις βασικές αιτίες για τη διαιώνιση της ακραίας φτωχοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού των Ρομά.
Η εκδήλωση απέδειξε πέρα από κάθε αμφιβολία ότι βρισκόμαστε αντιμέτωπες/οι με μία νέα συνολική επίθεση στο δημόσιο χαρακτήρα του νερού. Σχεδόν ένα μήνα μετά, η ΝΔ φαίνεται να προχωρά, το σχέδιο άλωσης του δημόσιου αγαθού του νερού από ιδιωτικά συμφέροντα. Παρά τις αντιδράσεις που εκφράστηκαν στο συνέδριο της ΚΕΔΕ απέναντι στις επιχειρούμενες συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ, η κυβέρνηση ζυγίζει Η απάντηση στη λειψυδρία και στην κλιματική κρίση είναι η περισσότερη αγορά, που στην Ελλάδα ταυτίζεται και με την εξυπηρέτηση συμφερόντων μεγαλοεργολάβων που ετοιμάζονται να εισέλθουν στο χώρο του νερού και να κερδοσκοπήσουν.
Η Αναμέτρηση μετά και την πρωτοβουλία της εκδήλωσης θα επιδιώξει να συμβάλλει στις αναγκαίες κινηματικές και πολιτικές πρωτοβουλίες του επόμενου διαστήματος με σκοπό τη ματαίωση των σχεδίων της κυβέρνησης να εισάγει λογικές αγοράς στο νερό. Συγκεκριμένα:
- Έχουμε πάρει την πρωτοβουλία διοργάνωσης ή στήριξης αντίστοιχων εκδηλώσεων σε πόλεις της περιφέρειας σε συνεργασία με τοπικά κινήματα/σχήματα με σκοπό να ανοίξει περαιτέρω το ζήτημα πανελλαδικά. Τις επόμενες μέρες θα ανακοινωθούν οι πρώτες εκδηλώσεις.
- Παρακολουθούμε στενά τις κινήσεις της Πρωτοβουλίας για τη Διασφάλιση της Διαχείρισης του Νερού (ΠΔΔΔΝ) στηρίζοντας τις όποιες αποφάσεις παρθούν το επόμενο διάστημα για κινηματικές πρωτοβουλίες.
- Επιδιώκουμε την ανάδειξη του ζητήματος του νερού ως κεντρικό ζήτημα της επόμενης περιόδου ενταγμένο στο πλαίσιο της προστασίας και επανακτοχύρωσης όλων των δημόσιων αγαθών.
Η μάχη για την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα του νερού είναι μάχη ενάντια στη ακρίβεια, μάχη υπεράσπισης του περιβάλλοντος και αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης υπέρ των αδυνάτων, είναι η μάχη που μπορεί να λειτουργήσει ως πολιορκητικός κλοιός για την επανακατοχύρωση όλων των δημόσιων αγαθών. Είναι μια μάχη που απαιτεί την αναβαθμισμένη ενωτική αγωνιστική δράση όλων των δυνάμεων του κινήματος και την εμπλοκή ευρέων κοινωνικών ομάδων για να γίνει νικηφόρα. Και η μάχη αυτή είναι τώρα.
——————————
* Ολόκληρη η εκδήλωση είναι αναρτημένη στο κανάλι της Αναμέτρησης στο youtube.
