Ο δημόσιος χαρακτήρας του νερού ως κοινωνικού αγαθού βρίσκεται ξανά σε κίνδυνο. Οι πρόσφατες δηλώσεις (12/09) του Υπουργού Περιβάλλοντος, Θ. Σκυλακάκη ήταν αποκαλυπτικές.
Συγκεκριμένα, ο Υπουργός προανήγγειλε:
- Αυξήσεις στα τιμολόγια ύδρευσης με νέο τρόπο υπολογισμού της χρέωσης
- Συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ σε εταιρείες ανά νομό με σχεδόν σίγουρη την είσοδο ιδιωτών στη διοίκησή τους
- Φαραωνικά έργα με την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στην Αττική που εισάγουν με έμμεσο τρόπο ιδιώτες στη διαχείριση του νερού
Η κυβέρνηση της ΝΔ μετά τις διαδοχικές αποφάσεις του ΣτΕ από το 2022, που κατοχύρωσαν το νερό ως δημόσιο αγαθό και ήρθαν ως αποτέλεσμα των μακροχρόνιων αγώνων του κινήματος του νερού, αναζητά διαρκώς τρόπους να παραβιάσει τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου. Το πρώτο βήμα πραγματοποιήθηκε με τη συμπερίληψη του νερού στη ρυθμιστική αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, η οποία είναι μετεξέλιξη της ΡΑΕ. Ήδη δημοσιεύτηκε η νέα ΚΥΑ τιμολόγησης του νερού που φέρνει αυξήσεις στα τιμολόγια νερού και είναι υπό επεξεργασία ένα νομοσχέδιο με σκοπό τη συγχώνευση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ).
Δεδομένου ότι στη Σύρο το νερό είναι βιομηχανικό προϊόν, και άρα εξαρτημένο απόλυτα από την τιμή του ρεύματος, έχουμε δει στην πράξη τί σημαίνει η μετατροπή των κοινωνικών αγαθών σε εμπορεύματα και η δημιουργία αγορών. Με τον νόμο 4643/2019 που άλλαξε το target model στην τιμολόγηση της ενέργειας με σκοπό τον μεγαλύτερο ανταγωνισμό, η ΔΕΥΑ Σύρου συσσώρευσε χρέος άνω των 4 εκ. € στη ΔΕΗ για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Η κυβέρνηση σήμερα, με πρόσχημα την κλιματική κρίση και την ξηρασία, προσπαθεί να δημιουργήσει μια ιδιότυπη αγορά νερού με αυξημένη συμμετοχή ιδιωτών στη διαχείριση και διανομή του νερού. Όπως και στην ηλεκτρική ενέργεια, επιδιώκεται η μεταφορά του κόστους στους καταναλωτές και το μεγάλο περιθώριο κερδοφορίας των ιδιωτικών συμφερόντων.
Οπουδήποτε στον κόσμο επιχειρήθηκε να ιδιωτικοποιηθεί το νερό, τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά για την κοινωνία και για αυτό σημαντικοί αγώνες ανά την υφήλιο διεκδίκησαν και κατάφεραν να επανέλθει σε δημόσιο έλεγχο σε εκατοντάδες περιπτώσεις παγκοσμίως και δεκάδες περιπτώσεις σε Γαλλία, ΗΠΑ, Ισπανία και Γερμανία. Επίσης, οι νίκες του κινήματος του νερού τα προηγούμενα χρόνια στην Ελλάδα είναι από τις σημαντικότερες παρακαταθήκες της κοινωνίας για την επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο όλων των αγαθών που έχουν ιδιωτικοποιηθεί.
Για αυτούς τους λόγους παίρνουμε την πρωτοβουλία να ανοίξουμε τη συζήτηση για τη νέα επίθεση που σχεδιάζει η κυβέρνηση στο νερό απαντώντας σε κρίσιμα ερωτήματα που έχουν να κάνουν με τη νέα επίθεση που σχεδιάζεται στο νερό και με τους ευρύτερους αγώνες υπεράσπισης του δημόσιου χαρακτήρα του σε συνθήκες κλιματικής κρίσης:
Πώς παραβιάζονται έμμεσα οι αποφάσεις του ΣτΕ για τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού και γιατί η κυβέρνηση ψεύδεται όταν λέει ότι δε θα ιδιωτικοποιηθεί το νερό;
Πώς η νέα ΚΥΑ τιμολόγησης του νερού θα φέρει σημαντικές αυξήσεις στους λογαριασμούς;
Γιατί είναι εις βάρος του δημόσιου χαρακτήρα του νερού οι συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ;
Είναι αναγκαία τα φαραωνικά έργα που προτείνονται για την αντιμετώπιση τη λειψυδρίας; Υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της λειψυδρίας περιβαλλοντικά και κοινωνικά ωφέλιμος;
Ποια είναι η διεθνής εμπειρία από τις προσπάθειες επανάκτησης του δημόσιου ελέγχου στη διαχείριση του νερού;
Πώς οι νίκες στο νερό μπορούν να παίξουν ρόλο στον ευρύτερο αγώνα επανακατοχύρωσης όλων των δημόσιων αγαθών;
Πώς παραβιάζονται έμμεσα οι αποφάσεις του ΣτΕ για τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού και γιατί η κυβέρνηση ψεύδεται όταν λέει ότι δε θα ιδιωτικοποιηθεί το νερό;
Πώς η νέα ΚΥΑ τιμολόγησης του νερού θα φέρει σημαντικές αυξήσεις στους λογαριασμούς;
Γιατί είναι εις βάρος του δημόσιου χαρακτήρα του νερού οι συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ;
Είναι αναγκαία τα φαραωνικά έργα που προτείνονται για την αντιμετώπιση τη λειψυδρίας; Υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της λειψυδρίας περιβαλλοντικά και κοινωνικά ωφέλιμος;
Ποια είναι η διεθνής εμπειρία από τις προσπάθειες επανάκτησης του δημόσιου ελέγχου στη διαχείριση του νερού;
Πώς οι νίκες στο νερό μπορούν να παίξουν ρόλο στον ευρύτερο αγώνα επανακατοχύρωσης όλων των δημόσιων αγαθών;
Στόχος της αρχικής πρωτοβουλίας μέσω της εκδήλωσης είναι να συμβάλλουμε στις αναγκαίες πρωτοβουλίες του επόμενου διαστήματος με σκοπό τη ματαίωση των σχεδίων της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει το δημόσιο αγαθό του νερού.
Ομιλήτριες/ες:
Μαρία Καραμανώφ, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας επί τιμή
Αλέξανδρος Σαρηβαλάσης, Νομικός, Δικηγόρος του κινήματος του νερού
Νίκος Αλμπανόπουλος, Δημοτικός Σύμβουλος, Επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης Σύρος Εξ Αρχής
Άκης Ζαρκαδούλας, Υδραυλικός Μηχανικός, μέλος αντιπροσωπείας ΤΕΕ
Παρεμβαίνει εργαζόμενος ΔΕΥΑ Σύρου