Για τις πολιτικές εκπροσωπήσεις

Το παρόν κείμενο είναι μία μικρή συνεισφορά στο εσωτερικό διάλογος της οργάνωσης στο δρόμο προς την 2η Συνδιάσκεψή μας. Καταπιάνεται μονοθεματικά με το ζήτημα των πολιτικών εκπροσωπήσεων σε μία προσπάθεια να τεθούν πιο ξεκάθαρα κάποια ζητήματα γύρω από το ποια τμήματα της κοινωνίας θέλουμε και θα μπορούσαμε να εκφράσουμε, αλλά κυρίως να συσπειρώσουμε.

Εν αρχή, να καταστήσω σαφές ότι το ζήτημα των πολιτικών εκπροσωπήσεων το θεωρώ μείζονος σημασίας για τη λειτουργία της δημοκρατίας και των θεσμών της. Οι αντιπροσωπευτικοί θεσμοί δεν είναι «δώρο» της αστικής τάξης, αλλά κεκτημένα μας· κεκτημένα όλων των αγώνων των «από κάτω» κατά τους προηγούμενους αιώνες. Τούτο συνεπάγεται ότι για τη γράφουσα (και μία πλειάδα συντρόφων/ισσων) οι πολιτικές εκπροσωπήσεις δεν σημαίνουν «κοινοβουλευτισμό». Δηλαδή δεν ταυτίζω την ανάγκη έκφρασης των «από κάτω» με τον αυτοσκοπό ύπαρξης ενός συγκεκριμένου πολιτικού προσωπικού στο Κοινοβούλιο και εν τέλει την προσκόλληση της υλικής του αναπαραγωγής από τους πόρους του κράτους.

Θα πρέπει να γίνει η παραδοχή ότι υπάρχει κρίση εκπροσώπησης, παράλληλα με την κρίση νομιμοποίησης, την οικονομική κρίση και την πολιτική κρίση. Όλα αυτά τα επίπεδα κρίσεων δεν εμφανίζονται πάντα ταυτόχρονα, κάποια υποβόσκουν για καιρό σε λανθάνουσες μορφές διευθετήσεων. Όλα αυτά θα πρέπει να εστιάσουν εν τέλει γύρω από το ερώτημα της κρίσης του κράτους και ποιες θα είναι οι διευθετήσεις του άρχοντος συγκροτήματος εξουσίας για να ξεπεραστεί αυτή η κρίση. Μορφές πολιτικών «περσόνων», αλεξιπτωτιστών προς την οποιαδήποτε μορφή πολιτικής και κομματικής οργάνωσης, αδιαμεσολάβητη επικοινωνία με το «λαό» με την ταυτόχρονη συσπείρωση δυνάμεων γύρω από αυτές τις προσωπικότητες, είναι μερικά από τα στοιχεία της παλέτας του τρόπου άσκησης αστικής πολιτικής. Είναι επίσης μερικά από τα χαρακτηριστικά ενός «φτιαχτού» πολιτικού προσωπικού και τα οποία παρατηρούνται σε περιόδους κρίσεων. Αυτά τα χαρακτηριστικά καταλαβαίνουμε ότι δεν μπορούν να αποτελούν επ’ ουδενί πολιτική επιλογή αριστερών οργανώσεων, πολλώ δε μάλλον να είναι ο αυτοσκοπός τους.

Επιστρέφοντας στην κρίση εκπροσώπησης, θα πρέπει να εξετάσουμε ποια άτομα δεν εκπροσωπούνται, δηλαδή που ανήκει ιδεολογικοπολιτικά εκείνη η μερίδα του κόσμου που δεν εκπροσωπείται ή έστω δεν εκφράζεται από κάποιο πολιτικό κόμμα. Εδώ να γίνει η σημείωση ότι το γεγονός ότι το «δικό μας» πολιτικό ρεύμα1 δεν εκπροσωπείται στη Βουλή, δεν σημαίνει ότι με κάποιον τρόπο συμπίπτει με τον ευρύτερο κόσμο που δεν εκφράζεται από κάποιο πολιτικό κόμμα. Έρευνες δείχνουν ότι η «ζήτηση» από πλευράς εκλογέων που δεν εκφράζονται από κάποιο κόμμα, είναι στα κεντροαριστερά και συντηρητικά μεταξύ των δύο αξόνων Αριστεράς-Δεξιάς και Προόδου-Συντήρησης. Το γεγονός λοιπόν ότι η ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική αριστερά δεν έχει πολιτική εκπροσώπηση σαν ρεύμα δεν συμπίπτει με τον κόσμο που αυτή τη στιγμή είναι πολιτικά και εκλογικά ανέστιος. Εδώ, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα εμείς τι κάνουμε. Και η απάντηση είναι ότι για αυτό μας αφορά το ρίζωμα στην κοινωνία, η εμπλοκή με τους χώρους που ζει και εργάζεται ο κόσμος, με χώρους που ο κόσμος περνάει τον ελεύθερο χρόνο του, με χώρους εργασίας και συνδικαλισμού. Θα πρέπει να μάθουμε και να ακούσουμε τι λέει ο κόσμος, να μπολιαστούμε και να μπολιάσουμε, και όλο αυτό στο δρόμο για τη δημιουργία ενός κοινωνικού μπλοκ που θα πρέπει και θα θέλουμε οι πολιτικοί μας φορείς να εκπροσωπήσουν.

Το κοινωνικό λοιπόν μας αφορά όχι θεωρητικά «γιατί οι καλοί αριστεροί και κομμουνιστές κάνουν παρέμβαση στους κοινωνικούς χώρους», αλλά γιατί με αυτόν τον τρόπο απαντάς και στις καθημερινές ανάγκες αλλά και στα μεγάλα ερωτήματα της πολιτικής εκπροσώπησης. Αν μία πολιτική οργάνωση δεν είναι κοινωνικά ριζωμένη, δεν έχει εκπροσωπήσεις στους ΟΤΑ και στους μαζικούς φορείς, αυτή η οργάνωση είναι καταδικασμένη στην πολιτική αφάνεια. Ειδεμή, πρόκειται για την περίπτωση του “flash party”, του διάττοντος αστέρος όπου μπαίνει μία φορά στη Βουλή γιατί η συγκυρία το «βοήθησε» και έκτοτε δεν καταφέρνει να έχει κοινοβουλευτική παρουσία. Χαρακτηριστική περίπτωση εκείνη του ΜέΡΑ25. Ακόμη και οι πιο mainstream αναλυτές όταν απαντάνε στο ερώτημα γιατί ένα κόμμα δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή, ενώ προηγουμένως είχε κοινοβουλευτική παρουσία, τονίζουν το γεγονός ότι τα κόμματα που δεν υπάρχουν στην κοινωνία, και δη αυτά που τοποθετούνται στα αριστερά του άξονα Αριστεράς-Δεξιάς, εν τέλει γίνονται διάττοντες αστέρες.

Κλείνοντας αυτή τη σύντομη παρέμβαση, θα πρέπει να γίνει μία αναφορά στη σχέση πολιτικής εκπροσώπησης και πολιτικής συμμετοχής. Για εμάς τις αριστερές αυτά τα δύο θα πρέπει να πηγαίνουν μαζί, προσπαθώντας «να σκοτώσουμε την ανάθεση μέσα μας» παραφράζοντας το γνωστό σύνθημα του Μάη του ’68.

—